Afgerond

De krachten gebundeld

Iedereen heeft recht op een gezonde leefstijl, ook mensen met een matige tot zeer ernstige verstandelijke beperking. Maar hoe kun je gezond leven als je in je dagelijks leven ondersteuning nodig hebt van de mensen om je heen?

Annelies Overwijk deed onderzoek naar een gezonde leefstijl bij mensen met een matige tot een zeer ernstige verstandelijke beperking. Verschillende onderwijs-, kennis- en zorgorganisaties, waaronder Alliade, namen eraan deel. Het onderzoek richtte zich op hun begeleiders en de ondersteuning die zij bieden bij een gezonde leefstijl. Wat doen deze professionals al en wat hebben ze nog nodig?

Samenvatting

Wat was de aanleiding voor het onderzoek?
Wat waren de onderzoeksvragen?
- Wat hebben begeleiders nodig om mensen met een matige tot zeer ernstige verstandelijke beperking te helpen bij een gezonde leefstijl?
- Wat doen begeleidersom deze doelgroep te helpen bij een gezonde leefstijl?
- Wat denken en voelen begeleiders zelf over gezonde voeding,drinken en beweging?
Hoe is het onderzoek uitgevoerd?
- Stap 1: Wat hebben begeleiders nodig?
  Met 28 begeleiders zijn gesprekken gevoerd over de vraag wat zij nodig hebben om anderen te helpen bij gezond leven.
- Stap 2: Wat doen begeleiders al?
  Door middel van observaties is gekeken welke (aangepaste) gedragsveranderingstechnieken begeleiders gebruiken om cliënten te helpen bij een gezonde leefstijl.
- Stap 3: Hoe denken en voelen begeleiders over gezonde leefstijl?
  Een bestaande vragenlijst over beweging is aangepast voor gezond eten en drinken. Deze vragenlijst is vervolgens ingevuld door 31 begeleiders.
- Stap 4: Een cursus maken voor begeleiders over gezond leven
  Op basis van stap 1, 2 en 3 is met de hulp van cliënten, verwanten, begeleiders, docenten, studenten, onderwijsontwikkelaars en zorgprofessionals een leertraject ontwikkeld over leefstijlondersteuning voor begeleiders.
- Stap 5: Gebruik en evaluatie van de cursus
  De cursus is ingevoerd bij 4 zorgorganisaties. Daarbij is gekeken naar wat goed ging en wat verbeterd kan worden.
Wat zijn de belangrijkste resultaten?
- Stap 1: Wat hebben begeleiders nodig?
  Begeleiders hebben ondersteuning nodig op 5 gebieden, namelijk:
  - Omgeving en hulpmiddelen (Op gebied van weer, tijd en aandacht)
  - De eigen professionele rol bij leefstijlondersteuning (Hoe ga je om met verschil van inzicht met je collega's? Wie maakt keuzes: de cliënt of de begeleider?)
  - Sociale omgeving (Hoe werk je samen met het netwerk van de cliënt?)
  - Vaardigheden van begeleiders (Hoe kun je iemand aanmoedigen om gezond te leven op een manier die past bij wat hij of zij wil en nodig heeft?)
  - Kennis bij begeleiders (Kennis over een gezonde leefstijl voor mensen met een matige tot zeer ernstige verstandelijke beperking)
- Stap 2: Wat doen begeleiders al?
  Er is een lijst opgesteld met de meest gebruikte veranderingstechnieken die (mogelijk onbewust) worden gebruikt door de begeleiders. Bewust en doelgericht inzetten van deze technieken en dat met elkaar delen zorgt voor betere leefstijlondersteuning.
- Stap 3: Hoe denken en voelen begeleiders over gezonde leefstijl?
  De vragenlijst is kort, makkelijk in te vullen en kan goed gebruikt worden voor evaluatie, verbetering of aanpassing van bijvoorbeeld cursussen aan de behoefte van begeleiders. Meer onderzoek naar de vragenlijst is nodig.
- Stap 4: Een cursus maken voor begeleiders over gezond leven
  Er is een cursus ontwikkeld die kan worden aangepast aan de behoeften van zowel begeleiders als cliënten.
- Stap 5: Gebruik en evaluatie van de cursus
  - Na de cursus denken en voelen begeleiders beter over gezond leven.
  - Begeleiders geven aan dat de cursus aansluit bij hun behoeften.
  - Cliënten zijn na de cursus gezonder gaan eten en drinken.
  - Begeleiders vinden dat de cursus (te) lang is.
Wat zijn de conclusies?
- Begeleiders hebben vooral hulpmiddelen nodig en ondersteuning vanuit de omgeving om een gezonde leefstijl te kunnen begeleiden.
- Begeleiders gebruiken meestal (onbewust) 9 veranderingstechnieken om een gezonde leefstijl te stimuleren.
- Gedachten en gevoelens van begeleiders over een gezonde leefstijl kunnen nu gemeten worden met een vragenlijst gericht op voeding.
- Er is een leertraject ontwikkeld op basis van de ondersteuningsbehoefte van begeleiders.
- Het ontwikkelde leertraject is een veelbelovende interventie om de leefstijlondersteuning die begeleiders geven te verbeteren.
Waar kan ik meer te weten komen over dit onderzoek?

Documenten

Makkelijk lezen samenvatting (Nederlands) Het gebruiken van een cursus voor begeleiders om mensen met een verstandelijke beperking te helpen | 2022.pdf(161.29 KB)

Proefschrift (Engels) Lifestyle opportunities - Supporting a healthy lifestyle of people with moderate to profound intellectual disabilities | 2022.pdf(3.75 MB)

Zoeken in Alliade website

De krachten gebundeld

Samenvatting

Documenten